Short sale là gì? Lệnh Short Selling hoạt động như thế nào?

Short sale là gì? Bán khống trong tài chính là một bí quyết kiếm lời từ việc bán một tài sản mà người bán tin rằng giá của tài sản đấy sẽ giảm trong tương lai gần.

Short sale là gì?

Bán khống trong tiếng Anh gọi là short bán hàng.

Bán khống trong tài chủ đạo là một bí quyết kiếm lời dựa vào việc bán một tài sản mà người bán tin rằng giá của tài sản đấy sẽ giảm trong tương lai gần. Bán khống trong giao dịch chứng khoán là bán những cổ phiếu mà người bán không thực sự có được mà chỉ vay những cổ phiếu này và thừa nhận trả tiền cho những cổ phiếu đấy vào một thời điểm trong tương lai.

Khi hành động bán khống chứng khoán, người bán hi vọng giá của những cổ phiếu đấy sẽ giảm trong tương lai ở thời điểm người bán phải trả tiền cho chúng. Lợi nhuận người bán nhận được chính là khoản chênh lệch giá giữa hai lần bán và mua.

Lệnh Short Selling hoạt động như thế nào?

Một trong các thắc mắc lớn nhất của trader khi mới tìm hiểu bán không là làm thế nào để bán khống cổ phiếu khi không có được chúng?

Theo bán khống truyền thống, trader sẽ mượn cổ phiếu mà mình không có được (thường là thông qua sàn giao dịch chứng khoán mà trader mở tài khoản). Sau đấy, bán những cổ phiếu này ra thị trường với mức giá thấp hơn giá thị trường.

Mục đích của trader khi bán khống chứng khoán là sau đấy mua lại những cổ phiếu này với mức giá thấp hơn, rồi trao lại cổ phiếu đã vay. Khi đó, lợi nhuận trader thu được là từ sự chênh lệch giữa giá bán cổ phiếu ban đầu và tiền bạc mua lại chúng.

Công thức tính lợi nhuận short sell là gì?

Phương pháp tính lợi nhuận thu về từ bán khống (short) tương đối giản đơn. Theo mặc định, các sàn giao dịch online sẽ hiển thị lợi nhuận hoặc lỗ ròng trên nền tảng giao dịch mà trader dùng. Giá mua lại cổ phiếu so với giá bán ra trước đây càng thấp, thì trader càng thu về nhiều lợi nhuận. Theo một cách khác, giá mua lại cổ phiếu đã bán khống càng xuống thấp thì lợi nhuận trader thu về càng cao.

Phương pháp tính lợi nhuận:

Lợi nhuận = (Giá bán – Giá mua lại) x Số lượng tài sản – tiền của giao dịch

Dưới đây là tiềm thức của từng thành phần trong công thức

• Giá bán: Mức giá mà trader bán chứng khoán ra thị trường
• Giá mua lại: Mức giá mà trader mua lại các chứng khoán mà họ đã bán khống ra thị trường
• Số lượng tài sản: Số lượng chứng khoán mà trader đã bán ra
• Tiền bạc giao dịch: Phí giao dịch cho sàn giao dịch chứng khoán

Nếu kết quả của công thức này:

1. Dương: Trader có lợi nhuận ròng.
2. Âm: Trader có lỗ ròng.

Short selling: chẳng hạn như

Giả sử trader bán 100 cổ phiếu của tổ chức ABC với mức giá là 20$ trên mỗi cổ phiếu. Sau một thời gian, cổ phiếu giảm xuống còn 10$ và trader đấy quyết định mua lại số cổ phiếu này. Lợi nhuận từ short sales này sẽ là 1000$, trước khi trừ đi phí hoa hồng và lãi phát sinh.

($20 – $10) x 100 = $ 1.000

Tuy vậy, điều gì sẽ xảy ra nếu giá cổ phiếu tăng sau khi trader hành động bán khống chứng khoán? Giả sử giá cổ phiếu của công ty ABC tăng vọt lên 50$ trên mỗi cổ phiếu và trader quyết định cắt lỗ. Trong trường hợp này, trader sẽ lỗ 3000$ [($50-$10)x100], cộng với phí hoa hồng và lãi phát sinh khi mở lệnh bán.

Như trader có khả năng thấy, khoản lỗ này lớn hơn 100% vốn đầu tư ban đầu là 2000$ ($20 x 100 cổ phiếu) khi tổng thiệt hại lên tới 3000$. Đây là rủi ro lớn nhất của short selling – lỗ vô hạn. Về mặt lý thuyết, vì giá cổ phiếu không có giới hạn nên tổn thất tối đa của người bán khống là vô hạn

Ưu và nhược điểm của short selling đối với nhà đầu tư

Điểm tốt nhất

• Có thể search lợi nhuận kể cả những lúc thị trường đi xuống
• Bán khống cũng là một trong các kế hoạch ngăn chặn nguy cơ đạt kết quả tốt
• Bán khống mang về tiềm năng lợi nhuận lớn trên một số vốn nhỏ
• Bán khống được thực hiện theo nhiều bí quyết khác nhau. Bán khống truyền thống trên thị trường chứng khoán, bán khống Trực tuyến trên thị trường forex.

Nhược điểm

• Điểm không tốt khổng lồ nhất của short selling chính là nguy cơ cực kì lớn. Nếu như đầu tư nắm giữ cổ phiếu lâu dài, thua lỗ lớn nhất chủ đạo là khoản tiền đầu tư mua cổ phiếu ban đầu, tuy nhiên với short selling, thua lỗ là vô hạn.
• Đối với chiến lược short selling trên thị trường chứng khoán, người đầu tư còn chịu một loại nguy cơ nữa, đấy là rủi ro thu hồi. Là trường hợp mà người cho vay chứng khoán (sàn giao dịch/nhà môi giới) mong muốn thanh lý sớm vị thế của họ để thu hồi lại số chứng khoán đã cho vay.
• Lãi suất phải trả cho việc vay mượn cổ phiếu có khả năng sẽ lớn hơn cả phần lợi nhuận mà bạn đạt được nếu như thời gian bạn mua lại cổ phiếu quá lâu.

Xem thêm Môi giới bất đông sản là gì và tất tần tật những điều cần biết

Đối tượng hành động bán khống là ai

Short sale là gì? Ở mỗi thị trường chứng khoán khác nhau lại có nhiều đối tượng thực hiện bán khống không giống nhau. Sự khác biệt này biểu hiện ở các yếu tố như: cấu trúc vi mô thị trường (Ví dụ: vai trò của nhà tạo lập thị trường), tính thanh khoản (bởi vì tính thanh khoản thấp sẽ có nguy cơ cản trở các nhà quản lý quỹ và nhà đầu tư dùng chiến lược bán khống) và những giới hạn đối với giao dịch bán khống của các nhà quản lý thị trường hay các luật pháp và quy định về đầu tư.

• Người đầu tư cá nhân
• Nhà tạo lập thị trường (Market Makers/Principal Dealers) đóng vai trò hết sức quan trọng: làm trung gian chính hỗ trợ giao dịch người sử dụng, những trung gian lớn này thường sẽ là một đối tượng mục tiêu chủ đạo của giao dịch bán khống. Họ có khả năng bán ra để đáp ứng lệnh đặt mua của người sử dụng, với mục đích là lãi chênh lệch và quản lý nguy cơ chung đối với danh mục của họ.
• Quỹ nguy cơ (Hedge Funds). Quỹ này thường linh động từ hai phía của thị trường (bên mua, bên bán) hơn là các tổ chức đầu tư lâu dài như quỹ hưu trí. Khi theo đuổi chiến lược lên, xuống giá, họ chuẩn bị sẵn các tài sản nắm giữ ngắn hạn cũng như dài hạn (mặc dù lượng vốn ngắn hạn chỉ chiếm một phần rất nhỏ so sánh với tổng tài sản của quỹ).

Bán khống chứng khoán có rủi ro không?

Bán khống là một hình thức kiếm lợi nhuận với những nguy cơ căn bản dễ biết được. Rủi ro khổng lồ nhất trong bán khống là khi người bán dự đoán sai thay đổi về giá của cổ phiếu. Người bán tham gia bán khống với mong rằng kiếm được lợi nhuận khi giá cổ phiếu sẽ giảm trong khi bán khống. Ngược lại nếu như giá cổ phiếu tăng, người bán sẽ chịu lỗ bằng thành quả tăng thêm của cổ phiếu.

Ảnh hưởng của short selling đối với nền kinh tế

Ảnh hưởng tích cực

• Bán khống giúp nâng cao tính thanh khoản khi thị trường đi xuống nhờ sự bù đắp lại cung cầu từ hoạt động này. Từ đấy tăng cường sức hút của thị trường đối với người đầu tư trong và ngoài nước.
• Nâng cao chất lượng các kiểu chứng khoán trên thị trường: thường thường, những nhà giao dịch hành động bán khống khi họ cho rằng cổ phiếu đang được định giá quá cao so sánh với giá trị thực của nó và những loại cổ phiếu mà họ nhắm tới để short selling chính là cổ phiếu của những công ty có tài chính thiếu minh bạch.
• Giảm tác động của người đầu tư lớn đến chứng khoán, cùng lúc đó giúp chứng khoán quay về phản ánh đúng giá trị thực của nó: đối với các cổ phiếu có khối lượng lưu hành thấp, khi các “ông lớn” mua vào với khối lượng lớn, điều này đẩy giá cổ phiếu lên khá cao. Và khi người đầu tư cho rằng giá chứng khoán đã quá cao thì họ bắt đầu short selling, làm cho cung cổ phiếu tăng lên, giá cổ phiếu giảm xuống và quay về với giá trị thực của nó.

Xem thêm Môi giới bất đông sản là gì và tất tần tật những điều cần biết

Ảnh hưởng tiêu cực

Short sale là gì? Bán khống cũng đem lại những tiêu cực lớn cho thị trường khi nhà đầu tư hành động bán khống với mục đích đầu cơ.

• Khi nhiều nhà đầu cơ bán khống chứng khoán cùng lúc sẽ khiến giá chứng khoán giảm xuống sâu và bất thường, không những gây hư hại nghiêm trọng đến chứng khoán đấy mà cho cả thị trường.
• Bán khống có thể gây khủng hoảng tài chủ đạo cho quốc gia. Điều này đã được minh chứng cực kì rõ trong những cuộc bán khống lịch sử như vụ bán khống đồng Baht Thái (1997) đã gây khủng hoảng toàn nước Thái, lan tỏa ra các nước châu Á và toàn cầu.
• Làm sai lệch các thông số đo lường thị trường: khi xảy ra hành vi bán khống, tài sản sẽ được có được bởi cả người cho vay và người đi vay, việc làm này làm gia tăng giá trị giao dịch và tổng nguồn vốn trên thị trường. Thế nên, các thông số đo lường thị trường cũng sẽ không được chuẩn xác hoàn toàn, tác động đến chất lượng đánh giá hoạt động thị trường.

Qua bài viết trên Timcanho.vn đã cung cấp mọi thông tin bạn cần biết về Short sale là gì? Lệnh Short Selling hoạt động như thế nào?. Hy vọng với những thông tin trên của bài viết sẽ hữu ích với các bạn đọc. Cảm ơn các bạn vì đã dành thời gian để xem qua bài viết này nhé!

Lộc Đạt – Tổng hợp

Tham khảo ( cachchoichungkhoan.com. admiralmarkets.sc, chiakhoaphapluat.vn, … )